Czas dobijać do brzegu: już za niecały miesiąc, 2 lipca, poznamy pełny program 24. MFF mBank Nowe Horyzonty (18-28 lipca), który w tym roku jest niezwykle bogaty w focusy i retrospektywy – poznawanie filmowego „kiedyś” pozwala bowiem spojrzeć świeżym okiem na to, co dzieje się w kinie dziś. Dlatego z przyjemnością ogłaszamy ostatnią retrospektywę tegorocznego festiwalu, którą poświęcimy Alainowi Tannerowi – szwajcarskiemu reżyserowi-buntownikowi, zaglądającemu pod podszewkę idei, społecznych konwenansów czy paradoksów świata w sidłach konsumpcjonizmu.
Karnety na festiwal będą dostępne w sprzedaży jeszcze tylko do 18 czerwca lub do wyczerpania puli – zachęcamy, żeby nie odkładać zakupu na ostatnią chwilę.
„Sprawdzam!” – idee kontra praktyki
Alain Tanner to artysta kluczowy dla pokolenia ’68, współzałożyciel Grupe 5, która u schyłku lat 60. stworzyła szwajcarską nową falę, reformator rodzimej kinematografii, jeden z tuzów europejskiego kina, a zarazem jeden z mniej znanych filmowych autorów, choć na swoim koncie ma zarówno locarneńskie Złote Lamparty, jak i Wielką Nagrodę Jury w Cannes.
Zmarły w 2022 roku Tanner jak mało kto uchwycił i wyraził ducha swojej burzliwej epoki w kinie, które pozostaje zdumiewająco aktualne i celnie, dowcipnie, przenikliwie i opowiada nam także nasz czas. W swojej twórczości kontestował systemy, mówił ideom: „sprawdzam”, testował możliwość ich realizacji w konkretnym miejscu i czasie, poprzez bohaterów i ich historie.
„Od idei bardziej interesuje go praktyka, najdrobniejsze gesty nieposłuszeństwa, przejawy buntu, akty anarchii, odmowa uczestniczenia w konsumpcyjnym święcie, wszelkie próby alternatywnej egzystencji, dezercja z kapitalistycznego, patriarchalnego systemu lub jego sabotowanie” – pisze Małgorzata Sadowska, dyrektorka artystyczna Nowych Horyzontów i kuratorka retrospektywy.
Zdemaskować status quo
Tanner był twórcą, którego prowadziły myślenie i troska: skupiał się na realnych działaniach i namacalnych dowodach pracy systemów i mainstreamowych wzorców, których symbolami były iście szwajcarskie auto, bank i zegarek. Podziwiał tych, którzy mieli odwagę przeciwstawić się opresji, ze szczególną wrażliwością i w poprzek stereotypom prezentując na ekranie kobiece postaci. Wyraziste, zbuntowane, wymykające się męskiemu spojrzeniu kobiety to kolejny znak rozpoznawczy jego kina i zapewne także efekt scenariuszowej współpracy z Johnem Bergerem, pisarzem i krytykiem sztuki (autor przełomowych Sposobów widzenia), z którym reżyser współpracował przy czterech filmach.
W ramach retrospektywy będzie można zobaczyć zarówno dokumentalne, jak i fabularne dokonania Tannera, w tym nagrodzonego w Locarno Charlesa, martwego lub żywego (Charles mort ou vif, 1969), Messidora (1979) – rebeliancki film drogi o dwóch niepokornych dziewczynach; mierzące się z męskim spojrzeniem dokumentalne Salamandrę (La Salamandre, 1971) i Centrum świata (Le Milieu du monde, 1974); rozgadany, optymistyczny portret antysystemowej komuny – Jonasza, który skończy 25 lat w roku 2000 (Jonas qui aura 25 ans en l'an 2000, 1976) czy Miasto Chandigarh (Une ville à Chandigarh, 1966), poświęcone indyjskiej metropolii przyszłości, zaprojektowanej przez samego Le Corbusiera.
Więcej o twórczości Alaina Tannera można przeczytać w tekście kuratorskim Małgorzaty Sadowskiej.
Retrospektywa Alaina Tannera powstała we współpracy z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej, koordynującym w Polsce wdrażanie Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy.
Na 24. MFF mBank Nowe Horyzonty we Wrocławiu zapraszamy w dniach 18-28 lipca, zaś o tydzień dłużej, do 4 sierpnia, festiwal będzie można zaprosić do swojego domu – za sprawą wirtualnej odsłony wydarzenia. Pełny program ogłosimy 2 lipca, a dwa dni później, 4 lipca, rozpocznie się sprzedaż biletów na seanse.
