English

Dom i świat

Satyajit Ray
The Home and the World / Ghare-Baire
Indie 1984 / 138’
Odległy grom Gość

Mistrzowska adaptacja arcydzieła Rabindranatha Tagorego – epicka w rozmachu inscenizacji, a jednocześnie narracyjnie skupiona i oszczędna. Do bogatego domu małżeństwa Choudhury przybywa Sandip Mukherjee, charyzmatyczny przywódca rewolucyjnej partii domagającej się ekonomicznej niezależności od Brytyjczyków. Domostwo to jest szczególne – Nikhilesh, wyedukowany na Zachodzie, ma nowoczesne poglądy społeczne, do których stara się przekonać swoją żonę Bimalę. Wykształcona, niezależna duchem kobieta z ostrożnością odnosi się jednak do łamania tradycyjnych zwyczajów i wyjścia ku światu. Obecność Sandipa wymusza na bohaterach zmierzenie się z własnymi przeświadczeniami i granicami, a napięcie w tym szczególnym trójkącie odzwierciedla dynamikę przemian Indii na początku XX wieku. Rayowi udało się przenieść na ekran gęstość powieściowego słowa, a przy tym zachować typową dla siebie wizualną wrażliwość na szczegóły i psychologiczne niuanse. Potrafił też, za Tagorem, ubrać w kostium dramatu psychologicznego swoisty traktat filozoficzno-polityczny.

Karolina Kosińska

nagrody

  • Indyjskie Nagrody Filmowe 1984 – najlepszy film bengalski
  • Nagroda Bengalskich Dziennikarzy 1984 – najlepszy aktor (Victor Banerjee)

Satyajit Ray

Jeden z najważniejszych i najwybitniejszych twórców kina indyjskiego, które właśnie dzięki niemu zaistniało w świadomości zachodnich widzów. Urodzony w Kalkucie w 1921 roku w artystycznej bengalskiej rodzinie, najpierw pracował w reklamie oraz jako ilustrator książek. W 1947 roku reaktywował Calcutta Film Society. Trzy lata później, podczas podróży po Europie, miał okazję zobaczyć klasykę światowego kina, co w ogromnym stopniu wpłynęło na jego filmową wrażliwość. Jego pierwszy film z 1955 roku Droga do miasta okazał się sensacją festiwalu w Cannes – debiut był częścią tzw. trylogii Apu, która zalicza się do największych osiągnięć reżysera. Zrealizował ponad 30 filmów, fabularnych i dokumentalnych. Wśród najważniejszych motywów jego twórczości jest wnikliwa obserwacja społeczna, namysł nad przemianami kulturowymi Indii, etyczny wymiar relacji międzyludzkich i życiowych wyborów, trwałych i nietrwałych wartości. Subtelny stylista skupiony na wizualnym szczególe, niestrudzony badacz natury i psychologii człowieka. Zmarł w Kalkucie w 1992 roku. 

Wybrana filmografia

1955 Droga do miasta / Pather Panchali / Pather Panchali

1956 Nieugięty / Aparajito / The Unvanquished

1958 Salon muzyczny / Jalsaghar / The Music Room

1959 Świat Apu / Apu Sansar / The World of Apu

1960 Bogini / Devi / Goddess

1961 Trzy córki / Teen Kanya / Three Daughters

1962 Kanczendzanga / Kanchanjungha / Kanchanjungha

1963 Wielkie miasto / Mahanagar / The Big City

1966 Idol / Nayak / The Hero

1969  Dni i noce w lesie / Aranyer Din Ratri  / Days and Nights in the Forest

1970 Przeciwnik / Pratidwandi / The Adversary

1971 Towarzystwo z ograniczoną odpowiedzialnością / Seemabaddha / Company Limited

1975 Pośrednik / Jana Aranya / The Middleman

Twórcy

reżyseria Satyajit Ray
scenariusz Satyajit Ray
zdjęcia Soumendu Roy
montaż Dulal Dutta
muzyka Satyajit Ray
obsada Soumitra Chatterjee, Victor Banerjee, Swatilekha Sengupta, Gopa Aich
produkcja The National Film Development Corporation of India
właściciel praw Films Sans Frontiers
język bengalski, angielski

Dom i świat

Satyajit Ray

Twoja ocena 0/5