Trans-Europ-Express Alaina Robbe-Grilleta mógłby nosić alternatywny tytuł Odjazd pociągu ze stacji w Paryżu. Pociąg jest tu złożoną metaforą kina jako medium umożliwiającego wirtualne przemieszczanie się i zapośredniczone poznawanie świata, ale też jako szczególnej formy narracyjnej zdolnej do równoczesnego opowiadania fascynujących historii i problematyzowania własnego statusu. Na poziomie fabularnym film – będący nowofalową, pełną cytatów (m.in. do Hitchcocka, Godarda czy Melville’a) wariacją na temat kina gangsterskiego i noir – opowiada perypetie przemytnika narkotyków (Jean-Louis Trintignant), podróżującego pociągiem z Paryża do Antwerpii i z powrotem. Elias jest uwikłany w mafijno-policyjne rozgrywki i nawiązuje niebezpieczny romans, który pozwala mu realizować swoje sadomasochistyczne fantazje. W tym samym pociągu spotykają się też producent filmowy, reżyser (w tej roli Alain Robbe-Grillet) i asystentka (Catherine Robbe-Grillet). Podróż jest dla nich impulsem do wspólnej pracy nad scenariuszem, który jednocześnie rozwija się na naszych oczach, dając wgląd w proces powstawania filmu.
Francuski pisarz (przedstawiciel nouveau roman), teoretyk literatury, scenarzysta i reżyser – z wykształcenia inżynier rolnictwa. W 1961 roku napisał scenariusz do Zeszłego roku w Marienbadzie Alaina Resnais’go, a w kolejnych dekadach zrealizował dziesięć filmów łączących nowofalowy eksperyment, tradycję libertyńską i surrealistyczną z zainteresowaniem seksem i przemocą. Przez pół wieku był mężem Catherine Robbe-Grillet, autorki powieści sadomasochistycznych, dominy i mistrzyni ceremonii BDSM, która zagrała w kilku jego filmach.
1963 Nieśmiertelna / L’immortelle / The Immortal One
1966 Trans-Europ-Express
1968 Człowiek, który kłamie / L’homme qui ment / The Man Who Lies
1970 Eden i później / L’Eden et après / Eden and After
1971 N. a pris les dés…
1974 Płynne stany rozkoszy / Glissements progressifs du plaisir / Successive Slidings of Pleasure
1975 Zabawa z ogniem / Le jeu avec le feu
1983 Piękna niewolnica / La belle captive / The Beautiful Prisoner
1995 Un bruit qui rend fou
2006 C’est Gradiva qui vous appelle